عارضه پوست مرغی یا کراتوز پیلاریس یک بیماری بسیار شایع پوستی بوده که افراد را در همه ی رده های سنی درگیر می کند. کراتوزیس پیلاریس ممکن است از نظر زیبایی ناخوشایند باشد، اما برای سلامتی کاملا بی ضرر است.
عارضه پوست مرغی یک بیماری خوش خیم بوده که با تعداد زیادی زائده ی کوچک و قرمز یا در درجه ی نخست لکه های تیره ی اطراف فولیکول های مو در قسمت فوقانی بازو، پاها، باسن و گاهی اوقات گونه ها خود را نشان می دهد. کراتوز پیلاریس باعث ایجاد حالتی شبیه پوست مرغ و دون دون می شود. این بیماری حتی در افراد کاملا سالم نیز شایع است.
چه کسانی در معرض این بیماری هستند و بیشتر پوست مرغی می شوند؟
پوست مرغی در افرادی است که دارای موارد زیر می باشند.
۱) پوست خشک
۲) اگزما
۳) ایشتیوز
۴) تب یونجه
۵) ملانوم
۶) چاقی
۷) زنان
۸) کودکان یا نوجوانان
۹) سلسله سلتیک
هر کسی می تواند به این بیماری پوستی حساس باشد، اما در کودکان و نوجوانان شایع تر است. Keratosis pilaris اغلب در سالهای پس از کودکی یا در دوران نوجوانی آغاز می شود. به طور معمول در میان اواسط دهه بیستم عمر تا 30 سالگی از بین میرود. تغییرات هورمونی در طول بارداری برای زنان و در دوران بلوغ برای نوجوانان، می تواند باعث بروز زودرس شود. Keratosis pilaris در افراد با پوست نازک نیز شایع است.
شایعترین علائم بیماری کراتوز پیلاریس چیست؟
ویژگی اصلی کراتوز پیلاریس که متوجه خواهید شد، پدیدار شدن گروهی از دانهها و برجستگیهای ریز، زیر و گاه با رنگی متفاوت بر روی پوست شما است. بیشتر افراد متوجه این دانهها خواهند شد، اما هیچ علائم مرتبطی با آنها ندارند. اگر علائم بیماری کراتوز پیلاریس را تجربه میکنید، این علائم میتوانند شامل موارد زیر باشد:
۱) خارش یا خشکی پوست بخصوص در قسمت پشت بازوها، پاها یا باسن.
۲) تحریک (خاراندن) برجستگیها که باعث قرمزتر و قابلتوجهتر شدن آنها میشود. این عارضه بهعنوان درماتیت لیکنوئید در اثر اصطکاک شناخته میشود.
۳) پوستی زیر، مانند کاغذ سمباده که دانههایی بر روی ظاهر شده است.
۴) وخیمتر شدن برجستگیها در زمانهای خشکی هوا (مانند ماههای زمستان).
برخی از این علائم – مانند خارش و خشکی پوست میتواند ناشی از مشکلات دیگری نیز باشد. ممکن است علائم مشابهی مربوط به اگزما، پسوریازیس، آلرژی یا عفونتهای قارچی داشته باشید. اگر نگران علائم خود هستید، یا در صورت تداوم آنها برای مدتی طولانی، بهتر است که به یک پزشک و متخصص پوست مراجعه کنید.
محل ایجاد دانههای پوست مرغی:
برجستگیهای ناشی از بیماری پوست مرغی، اغلب در دستها- بخصوص در بالای بازوها دیده میشود. این دانهها همچنین میتوانند بر روی گونهها، پاها (بالا یا پایین) یا باسن ظاهر شود.
خصوصیات دانههای ایجاد شده:
شکل، ظاهر و احساسی که هرگونه برجستگی پوستی دارد، میتواند اطلاعات زیادی را در مورد آنچه ممکن است باعث ایجاد آنها شده باشد، به شما نشان دهد. ویژگیهای برجستگی و دانههای ناشی از بیماری کراتوز پیلاریس عبارتاند از:
۱) بدون درد بودن: اگر هنگام فشار دادن روی یک دانهی پوستی احساس ناراحتی یا درد دارید، احتمالاً این بیماری کراتوز پیلاریس نیست.
۲) خارش یا خشکی: این برآمدگیها و پوست اطراف آنها ممکن است احساس خارش یا خشکی کند.
۳) زبری: اگر دستتان را روی این برجستگیها بکشید ممکن است احساس کنید که انگار دستتان را روی یک کاغذ سمباده میکشید.
۴) تغییر رنگ: دانههای روی پوست ممکن است به رنگ پوست، قرمز، سفید، قهوهای یا حتی قهوهای تیره یا سیاه (بسته به رنگ طبیعی پوست شما) ظاهر شوند.
درمان کراتوز پیلاریس یا پوست مرغی:
ازآنجاکه کراتوز پیلاریس مضر نیست، معمولاً نیازی به درمان آن ندارید. برای برخی از افراد، دانههای به وجود آمده بهخودیخود از بین میروند یا در حدود سن 30 سالگی کمتر مورد توجه قرار میگیرند. ممکن است متوجه شوید که این دانهها در فصل تابستان از بین میروند و فقط در زمستان ظاهر میشوند.
اگر این دانهها و برجستگیهای ریز شما را آزار میدهد، درمان با استفاده از مرطوب کنندهها، کرمها و محصولات مراقبتی پوست ملایم ممکن است به کاهش علائم شما کمک کند. درمانهایی که پزشک شما ممکن است توصیه کند شامل موارد زیر میباشند:
لوسیونهای مرطوب کننده بدون نسخه:
خشکی پوست باعث بدتر شدن بیماری پوست مرغی میشود. استفاده از یک مرطوب کنندهی بدون نسخه (قابل تهیه از داروخانهها به صورت آزاد)، باعث مرطوب نه داشتن پوست میشود و برجستگیها را به حداقل میرساند و پوست را نرم میکند. هر روز چندین بار، بخصوص بعد از دوش گرفتن و وقتی که پوستتان هنوز کمی رطوبت دارد، این محصول را به پوست خود بمالید. مرطوب کنندههایی حاوی اسید لاکتات آمونیوم و آلفا هیدروکسیل اسید، مانند کرم Am-Lactin یا CeraVe SA، بهترین گزینهها برای پوستهای زیر، دارای دانههای ریز و افراد مبتلا به کراتوز پیلاریس میباشند.
کرمهای درمانی:
پزشک و متخصص پوست شما میتواند به شما بگوید که چه مرطوب کنندههای تقویتی با نسخهای ممکن است برای شما مناسب باشد. گاهی اوقات ترکیبات اوره و اسیدهای آلفاهیدروکسی، میتوانند ظاهر پوست مرغی را بهبود بخشند. کرمهای ویتامین A دارویی، مانند Retin-A، میتوانند به کاهش انباشتگی و توده شدن سلولهای مرده پوست که باعث ایجاد بیماری پوست مرغی میشود، کمک کند. مراقب باشید زیاد از این کرمها استفاده نکنید. استفاده بیشازحد از این کرمهای دارویی میتواند باعث تحریک پوست شما شود. برای دستیابی به بهترین نتیجه، هنگام استفاده از دارو برای لایه برداری از پوست خود:
۱) از مقداری که متخصص پوست توصیه کرده است استفاده کنید.
۲) آن را فقط در دفعاتی که متخصص پوستتان توصیه کرده است، استعمال کنید.
۳) اگر پوست شما خشک و یا تحریک شده است، چند روز از مصرف این دارو خودداری کنید.
لایه برداری:
برای شستشوی قسمتهای آسیبدیدهی پوست در هنگام دوش گرفتن یا استحمام، از یک لیف نرم استفاده کنید. مراقب باشید که خیلی شدید لیف نکشید. کشیدن شدید لیف روی پوست میتواند پوست شما را تحریک کرده و علائم شما را بدتر کند.
لیزر درمانی:
برای درمان کراتوز پیلاریس یا بیماری پوست مرغی، ممکن است از یک لیزر یا یک پرتودرمانی استفاده شود. متخصص پوست شما ممکن است یک نوع لیزر را برای کاهش تورم و قرمزی پوستتان توصیه کند. نوع دیگری از لیزر ممکن است باعث بهبود بافت پوست شما و کاهش تغییر رنگ شود، از جمله نقاط قهوهای که هنگام پاک شدن دانهها ظاهر میشوند. این درمانها میتوانند به بهبود قرمزی ناشی از کراتوز پیلاریس کمک کنند. برای به دست آوردن بهترین نتیجه از روشهای لیزر درمانی، متخصص پوست شما ممکن است چند جلسه میکرودرم ابریژن را به برنامه درمانی شما اضافه کند. هنگام درمان کراتوز پیلاریس، باید به خاطر داشته باشید که:
۱) پاکسازی به زمان نیاز دارد. اگر بعد از پیگیری برنامه درمانی خود به مدت 4 تا 6 هفته بهبودی ندیدید، به متخصص پوست خود اطلاع دهید.
۲) برخی از بیماران، برای یافتن درمان مناسب و مطلوب برای شرایطشان، نیاز دارند که چند درمان را امتحان کنند.
۳) برای ادامهی روند بهبودی و حصول نتایج بهتر، به یک برنامه درمانی پیگیری (شارژ لیزر درمانی) نیاز دارید.